MAN VAN HOUT, AARDE VAN IJZER, VOLK VAN GOUD

De Berberse kunstenaar ‘Win Wood’ Mustafa Akhbach Gazi d’Ourika.
© 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen

De minerale rijkdom van de Hoge Atlas van Marokko heeft de eeuwenoude, steenrijke volkscultuur van de Imazighen of ‘Berbers’ gevoed. Ver voor onze jaartelling maakten de Imazighen kunst en gebruiksvoorwerpen die tot op de dag van vandaag behoren tot het werelderfgoed. Hoog in de Atlas treedt kunstenaar en beeldhouwer Win Wood in de voetsporen van de gastvrije Amazigh-beschaving met een collectie eigentijdse kunstvoorwerpen van grote soberheid en schoonheid.

Het hoge Atlasgebergte van Marokko.
© 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen

MAN VAN HOUT, AARDE VAN IJZER, VOLK VAN GOUD
In de oude en rijke culturele traditie van de Imazighen of ‘Berbers’ (of de ‘Noble and Free People’), heeft de Berberse kunstenaar Win Wood (Mustafa Akhbach Gazi d’Ourika) een moderne visie en een handtekening die geworteld zijn in, maar tegelijkertijd verrijzen uit de eeuwen van Berberse cultuur. Op een wijze die de grenzen tussen landen overschrijdt.

Eeuwenoude sieraden en gebruiksvoorwerpen uit het cultureel erfgoed van de Imazighen in de Hoge Atlas van Marokko. Bijoux et ustensiles centenaires issus du patrimoine culturel des Imazighen dans le Haut Atlas du Maroc. © 2018 foto: Taco Tarcisius Meeuwsen

HOMME DE BOIS, TERRE DE FER, PEUPLE D’OR
La richesse minérale du Haut Atlas du Maroc a nourri la culture ancienne et riche des Imazighen ou ‘Berbères’. Bien avant notre ère, les Imazighen ont fait de l’art et des ustensiles qui font encore partie du patrimoine mondial à ce jour. Élevé dans ‘Atlas l’artiste et sculpteur Win Wood suit les traces de la civilisation Amazighe hospitalière avec une collection d’objets d’art contemporain d’une grande austérité et beauté.

© 2018 foto Taco Meeuwsen

HOMME DE BOIS, TERRE DE FER, PEUPLE D’OR
Dans la tradition culturelle ancienne et riche Imazighen ou ‘Berbères’ (ou le ‘Peuple Nobles et Libres’), l’artiste berbère Win Wood (Mustafa Akhbach Gazi d’Ourika) met sa propre signature en tant que sculpteur en bois et en tant qu’artiste moderne, avec une vision qui la tradition est enracinée, mais la s’élève en même temps. D’une manière qui traverse les frontières entre les pays.

Een woestijn van aarde, ijzer en steen. © 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen

MAN OF WOOD, EARTH OF IRON, PEOPLE OF GOLD
The mineral richness of the High Atlas of Morocco has fed the age-old, rich folk culture of the Imazighen or ‘Berbers’. Far before our era, the Imazighen made art and utensils that are still part of the world’s heritage to this day. High in the Atlas artist and sculptor Win Wood follows in the footsteps of the hospitable Amazigh civilization with a collection of contemporary art objects of great austerity and beauty.

© 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen

MAN OF WOOD, EARTH OF IRON, PEOPLE OF GOLD
In the ancient and rich cultural tradition of the Imazighen or ‘Berbers’ (or the ‘Noble and Free People’), the Berber artist Win Wood (Mustafa Akhbach Gazi of Ourika) puts his own signature as a sculptor in wood and as a modern artist, with a vision rooted in tradition, but rises above it at the same time. In a way that crosses borders between countries.

Het hoge Atlasgebergte in Marokko.
© 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen

MANN AUS HOLZ, ERDE AUS EISEN, VOLK AUS GOLD
Der Mineralienreichtum des Hohen Atlas von Marokko hat die uralte, reichhaltige Volkskultur der Imazighen oder “Berber” gespeist. Schon lange vor unserer Zeit fertigten die Imazighen Kunst und Gebrauchsgegenstände, die bis heute Teil des Welterbes sind. Hoch im Atlas folgt der Künstler und Bildhauer Win Wood den Spuren der gastfreundlichen Amazigh-Zivilisation mit einer Sammlung zeitgenössischer Kunstobjekte von großer Strenge und Schönheit.

© 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen
Eeuwenoude sieraden en gebruiksvoorwerpen uit het cultureel erfgoed van de Imazighen in de Hoge Atlas van Marokko. Bijoux et ustensiles centenaires issus du patrimoine culturel des Imazighen dans le Haut Atlas du Maroc. © 2018 foto: Taco Tarcisius Meeuwsen
De Atlas in de avondzon. Hoogte: 2.600 meter. © 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen
In Tamazight Berberschrift het woord ‘Imazighen’.
De Imazigh kunstenaar en beeldhouwer ‘Win Wood’ aan het werk in zijn hout atelier in de Hoge Atlas van Marokko. © 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen

EEUWENOUDE BESCHAVING
Je raakt nooit uitgeleerd als je je eenmaal verdiept in de cultuur van de Berbers, de Riffijnen, de Kabyles de Toeareg allemaal ‘Imazighen’: ‘Het Vrije Nobele Volk’. De Berberse dynastieën uit de 11e eeuw: van de Almohaden uit de Hoge Atlas, de Almoraviden uit de Sahara en de stichters van Marrakech, de Hafsiden en de Meriniden, resteren nog vele hoogbeschaafde  artefacten. Imazighen mogen niet zomaar in één adem met de ‘Moren’ worden genoemd.

Eeuwenoude sieraden en gebruiksvoorwerpen uit het cultureel erfgoed van de Imazighen in de Hoge Atlas van Marokko. Bijoux et ustensiles centenaires issus du patrimoine culturel des Imazighen dans le Haut Atlas du Maroc. © 2018 foto: Taco Tarcisius Meeuwsen

Welvaart in de Maghreb
Onder de Berberse dynastieën of ‘Huizen’, zoals de Almohaden, die onder leiding was van Ibn Toemart en de Almoraviden bloeide de Maghreb op als nooit te voren. Daarvoor, in het vroeg-Egyptische rijk, kenden de eerste Egyptenaren teminste vijf farao’s van Berberse oorsprong. Met Osorkon de Oudere kwam een Mesjwesj of Amazigh op de Egyptische troon. Na een interregnum van 38 jaar waarin de inheemse Egyptische faraos Siamoen en Psoesennes II regeerden kwamen in de 22e dynastie de Mesjwesj of Amazighen te heersen over Egypte met farao’s als Sjosjenq I, Osorkon I, Osorkon II en Sjosjenq III. Sjosjenq I noemde zichzelf Heer van de Mesjwesj (of Ma of zoals we tegenwoordig zeggen: de Imazighen).

De inventieve terrascultuur van de Imazighen in de Hoge Atlas van Marokko. © 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen

De cultuur van de Imazighen krijgt de laatste jaren weer meer ruimte en bewegingsvrijheid. In Noord-Afrika, maar ook in Europa. We ontdekken de rijkdom van hun kunstvoorwerpen en artefacten en we herwaarderen een cultuur van hoffelijkheid, gastvrijheid en waarachtigheid, waar het woord dat eenmaal is gegeven voor waar genomen kan worden, en waar het welkom een uitgebreid welkom in de gehele familie of het hele ‘Huis’ betekent. Vitale waarden die we in Europa op grote schaal aan het verliezen zijn. De vrouwen in de Amazighcultuur spelen van oudsher een belangrijke, beeldbepalende rol, niet alleen in de huiselijke sfeer, maar juist ook in de publieke sfeer. De belangrijkste verzetsleider in het Romeins-Amazighisch verzet tegen de Arabieren was een Amazigh-vrouw: Lalla Dihya, ‘vrouwe Dihya’. Zij was het die na de dood van haar vader en broer de strijd voortzette. Met haar verlies rond het jaar 700 zou uiteindelijk heel Noord-Afrika door de Arabieren veroverd worden en deel gaan uitmaken van het Grote Islamitische Rijk.

Amazigh-matriarchaat
De vrouwen zijn degenen die de Amazigh-identiteit in leven houden en uitdragen door middel van verschillende kunstuitingen. Dat uit zich in rijke versieringen, tatoeages en sieraden, in traditionele kleding, aardewerk en gereedschappen die tegelijkertijd al eeuwenlang de openbare verzetssymbolen van de Imazighen zijn. Wereldberoemd zijn de textiele kunsten (kleden en andere weefsels), de zilveren sieraden, de leerbewerking en de muziek. Daarnaast zijn er nog andere uitingen zoals rituele hennatatoeages, haardrachten, rijk gedecoreerde keramiek en houtsnijwerk. Elk stadium in het leven van een Amazigh-vrouw wordt gekenmerkt door een specifieke manier van kleden. Met haar kledingstijl weerspiegelt de zelfbewuste Amazigh-vrouw belangrijke sociale waarden, culturele identiteit en individualiteit.

MILJOENEN IMAZIGHEN BEVOLKEN DE AARDE
Gedurende de Middeleeuwen waren de Imazighen onderverdeeld in drie grote stammenconfederaties of ‘Huizen’: de Masmuda, de Sanhaja en de Zenata. Miljoenen en miljoenen zielen die al eeuwen en eeuwen hun cultuur hoog houden. In Marokko alleen al leven er 19 miljoen Imazighen: de “irrifiyen” (Riffijnen), “ichalhiyen” en Atlas-Imazighen. In noordelijk Algerije vindt men de Kabylische Imazighen bestaande uit 5,5 miljoen mensen. Ook in Mauritanië, Mali, Ghana en in Europa (naar schatting drie miljoen; vooral in Frankrijk, Nederland en België) vindt men aanzienlijke gemeenschappen van Imazighen. In feite stamt ca. 90% van de huidige bevolking van Marokko, Algerije, Tunesië en Libië nog altijd af van de Imazighen. Met een picturale taal die terugvoert naar de Steen van Rosetta… Ik ben diep onder de indruk.

Kunstenaar Win Wood aan het werk in zijn rijke hout atelier in de bergen van de Hoge Atlas in Marokko. © 2018 foto Taco Tarcisius Meeuwsen

BewarenBewaren